Çocuklarla Oyun Oynamanın 5 Püf Noktası
Küçük çocuklar kendi kendilerine de oyunlar icat edebilir ve bu şekilde keyifli zamanlar geçirebilirler. Oyun kurmak söz konusu olduğunda doğal bir içgüdüye sahiptirler. Çevrelerindeki her türlü nesne onlar için bir oyun aracı olabilir. Fakat ebeveynler çocuklarla oyun oynamak için zaman ayırmazlarsa bu doğal yetenek yavaş yavaş körelmeye başlar.
Ebeveynlerle oynanan oyunlar, özellikle 0 – 5 yaş aralığındaki çocukların sağlıklı gelişmesi açısından önemlidir. Her gün en az yarım saatinizi onunla oynamaya ayırarak çocuğunuzun zihinsel, duygusal ve sosyal gelişimine ciddi bir katkıda bulunabilirsiniz. Fakat bunu belirli kurallara uymaya dikkat ederek yapmanız gerekir. Çocuğunuz için eğitici, faydalı oyuncaklar ve materyaller alıyor olabilirsiniz, fakat bu yeterli değildir. Esas olan birlikte oyunlar oynayarak onunla özel bir iletişim kurmanız ve bu süreçten karşılıklı olarak keyif almanızdır.
Çocuklarla Oyun Oynamanın Püf Noktaları
Çocuğunuzla oyun oynarken bazı noktalara dikkat etmeniz gerektiğini yukarıda belirtmiştik. Aşağıda oyun terapisi çalışmalarından yola çıkılarak hazırlanmış etkili tavsiyeler bulabilirsiniz.
1.Ne Yapmak İstediğini Anlamak İçin Çocuğunuzu Gözlemleyin
Önce çocuğunuzun nasıl bir ruh hali içinde olduğunu ve ne istediğini anlamalısınız. Aklınızda çok iyi olduğunu düşündüğünüz bir oyun fikri olabilir ama tercihi ona bırakmalısınız. Çocuğunuzu izleyin. Davranışları hareketli bir oyun oynamayı mı, yoksa boyama veya çıkartma kitabıyla ilgilenmeyi mi tercih ettiğini gösterecektir. Kendi fikrinizi unutun ve ona uyum sağlayın.
2.Onunla Oynamak İstediğinizi Belli Edecek Şekilde İletişim Kurun
Çocuğunuza ona katılmak istediğinizi belli edin. Bu sırada ses tonunuzun ve vücut dilinizin çocuğunuzla uyumlu olmasına özen gösterin. Sakin görünüyorsa siz de öyle olun, heyecanlı ve hareketliyse siz de öyle davranın. O andaki duygularını ve isteklerini paylaşacak bir oyun arkadaşı gibi görünmediğiniz takdirde kendini sizinle oynamaya kapatabilir.
3.Süreci Onun Yönetmesine İzin Verin
Birlikte kısa bir film çekmekte olduğunuzu düşünün; çocuğunuz yönetmendir, siz ise onun yardımcısısınız. Talimatlar vermekten, sürekli soru sormaktan kaçının. Çocuklarla kaliteli zaman geçirmek birçok ebeveynin önemsediği bir şeydir ama bazen yanlış anlaşılır. Bir çocukla oyun oynarken eğitmen gibi davranmak,sürekli ona bir şeyler öğretmeye çalışmak doğru değildir. Çocuğunuzun o sırada ne yapmaktan keyif alacağını tespit edin ve ona göre davranın.
Çocuğunuzu iyi gözlemleyin ve elinizdeki, üstünüzdeki veya çevredeki bir şeye gösterdiği ilgiyi değerlendirin. Onun ilgisini çeken şey üzerinden bir oyun başlatın. Daha sonraki davranışlarınızı yine çocuğunuzun tutumuna göre ayarlayın. Akışa renk katmaya çalışabilirsiniz ama oyunu idare eden kişi siz olmayın.
4.Çocuğunuzun Fikirlerini Geliştirin
Küçük çocukların kurabildiği oyunların içerikleri de tecrübeleri ve düşünme becerileri gibi kısıtlıdır. Bunlar daha çok tekrarlara dayanan oyunlardır. Bu yüzden, oyunun ana fikri çocuğunuzdan gelmeli ama siz bu fikri süslemeye, genişletmeye çalışmalısınız.
Çocuğunuzun sizin kendisini gezdirecek bir tren olduğunuzu iddia ederek sırtınıza bindiğini varsayalım. Bir süre sonra onu bu şekilde dolaştırmaktan yorulacaksınız. Bu durumda ona treni bir istasyonda durdurup dinlendirmesi ve bakım yaptırması gerektiğini söyleyin. Sizin saçlarınızı, üstünüzü başınızı düzelterek bunu yapabilir. Daha sonra trendeki yol arkadaşlarından birinin çok susadığını ve ona su getirmesinin iyi olacağını söyleyebilir, başka fikirler de bularak senaryoyu renklendirebilirsiniz.
5.İletişim Döngüsünü Kapatmayın
Çocuğunuza uyum sağladınız, onun liderliğinde bir oyun oynadınız ve çocuğunuz bu oyunu bir noktada bitirdi. Bu durumda sabırla bekleyerek yine onu gözlemleyin ve yeni ilgi alanı neyse siz de ona yönelin.
Sonuç:
Çocuğunuzla oyun oynarken kendi istek ve niyetlerinizi unutun, kendinizi tamamen onun yönetimine bırakın. Başlattığı her türlü etkileşime eşlik edin. Tekrarlamalı oyunlar size sıkıcı gelse bile, çocuğunuzun tercihi bu yöndeyse ona uyum sağlamalısınız. Fakat yapabiliyorsanız oyunun ana fikrini geliştirmeyi deneyin. Çocuğunuzun söylediklerini aynen yerine getirebilir, beklenmedik hareketler yapabilir ya da bilmiyormuş – anlamıyormuş gibi davranabilirsiniz. Önemli olan süreç boyunca katılımcı ve takipçi olmanızdır.