Çocuklarda saldırganlık nasıl önlenir?
Çocukta saldırgan davranışlar okul öncesi çağında da, okul çağında da sıklıkla görülebilir. Saldırganlığın temel unsuru niyettir; kişi başkalarına zarar vermek, incitmek, kırmak veya can yakmak amacıyla hareket eder. Aile içi şiddete tanık olan çocuklarda saldırganlık daha sık görülür. Böyle bir duruma tanık olan bir çocuk saldırgan davranışları öğrenir ve amacına hizmet edeceğini düşündüğü zaman uygulamaktan da kaçınmaz. Kendini değersiz hissetme duygusu da şiddet ve saldırganlığı körükleyen etkenler arasındadır. Sıklıkla azarlanan, cezalandırılan, dövülen, eleştirilen bir çocuk kendini değersiz hisseder ve bu da onun şiddet gösterme eğilimini arttırır.
Çocuklarda saldırganlığı önlemek için öncelikle anne babanın bu açıdan doğru bir örnek oluşturması gerekir. Evde dayak yiyen, şiddet gören veya birinin şiddet gördüğüne tanık olan bir çocuğun kardeşine veya arkadaşına vurması, hayvanlara eziyet etmesi olağan bir sonuçtur. Çocuğun saldırgan davranışlarını dayakla cezalandırmak da ters teper. Bu durumda yetişkinlerin sakin davranması, anormal duygusal tepkiler vermekten kaçınması çocuğa kızgınlığını değil bu olaydan duyduğu üzüntüyü yansıtması gerekir. Çocuk gergin ve asabi bir haldeyse onunla konuyu tartışmak fayda etmez, sakinleşmesini beklemek gerekir. Temel ihtiyaçların zamanında giderilmemesi de çocuklarda saldırganlık dürtüsünü körükler. Çocuğunuza sosyal olgunluğuna uygun sorumluluklar, başlayıp bitirebileceği işler vermelisiniz; başarma duygusunun olumlu etkisi saldırganlığı engeller. Çocuğa şiddet dolu davranışlarının olumsuz sonuçlarını göstermek önemlidir; bu tarz davranışlarla isteklerine ulaşamayacağını, hatta bir şeyler kaybedeceğini anlaması gerekir. Çocuklara erken yaş döneminde öfke kontrolü öğretilmelidir. 2-3 yaş dönemindeki çocuklarda öfke nöbetleri sıklıkla görülebilir; bunun sebeplerinden biri de çocuğun duygu ve düşüncelerini yeterince ifade edememesidir. Bu gibi durumlarda önce çocuğu sakinleştirmek, sonra da neden dolayı öfkelendiğini anlamaya çalışmak gerekir.
Devamlı olarak cezalandırılan çocuklar asi ve hırçın olurlar. Şiddet içeren filmlerin de olumsuz etkileri olur. Çocukta saldırganlık eğilimi olması durumunda yapılabilecek şeylerden biri de onu enerjisini boşaltabileceği bir spor dalına yönlendirmektir. Çocuğun önünde bağırarak konuşmaktan, onu devamlı başkalarıyla kıyaslamaktan, başkalarının yanında eleştirmekten kaçınmak önemlidir. Çocuğunuza sevginizi ve ilginizi göstermeli, onunla zaman geçirip oyunlar oynamalı, duygularını dışa vurabileceği resim yapma gibi etkinlikler için malzemeleri olmalısını sağlamalısınız.