Bebeklerde Kusma: Neden Olur, Ne Yapmak Gerekir?
Küçük çocuklarda ve bebeklerde kusma sıklıkla görülen bir durumdur. Bu durum genellikle normal ve geçici olmakla beraber bazı hallerde bir hastalık belirtisidir. Kusma, yani alınan besinlerin midede bulamaç haline geldikten sonra ince bağırsağa gitmek yerine yemek borusuna çıkıp vücudu ağız kanalıyla terk etmesi durumu bebeklerde çoğu zaman beslenmenin hemen ardından gerçekleşir. Meme emerek veya mama yiyerek beslenen bir bebek, bundan sonra yediklerini çıkarabilir. Tecrübesiz anneler bundan dolayı ciddi bir endişeye kapılabilirler. Araştırmalar bebeklerin yüzde 80’inin hayatlarının ilk 3 ayında en az 1 kere kustuklarını göstermektedir. Olayın normal bir kusma mı, yoksa bir hastalığın işareti mi olduğunu belirleyen faktörlerse şiddet, miktar ve zamandır.
Miktarı aşağı yukarı 1 yemek kaşığı kadar olan ve bebeği rahatsız etmeyen kusmalar normal kabul edilir. Reflü olarak anılan bu durum bebeğin midesine girmiş olan fazla besini gerçi çıkarmasıdır ve bir hastalık sayılmaz. Reflü bir yetişkin hastalığı olarak bilinir ama aslında 1 yaşın altındaki bebeklerde de sıklıkla gözlenmektedir. Bunun sebebi besinlerin mideye aktarılmasını sağlayan kapakçığın tam olarak gelişmemiş olması ve bebeklerin yatar pozisyonda beslenmesidir. Yeni doğan bir bebeğin midesi çok küçüktür. Mide – bağırsak sisteminin zamanla güçlenmesiyle bu sorun ortadan kalkar.
Anne sütü alan bebekler reflüye daha az yakalanırlar. Biberon, bebeğin hava yutmasına yol açarak reflüyü tetikleyebilir. Bu yüzden bebekler mümkün olduğu kadar anne sütüyle beslenmelidirler. Sık aralıklarla ve küçük miktarlarda emzirilmeleri de daha iyi olur.
Bebeğin, beslenmeden sonra, aldığı besinin bir kısmını sızıntı şeklinde ağzından çıkarması kusma olarak nitelendirilmez. Bu tür çıkarmalar çoğu zaman bebeğin hayatının 6. – 12. ayları arasında kendiliğinden ortadan kalkar. Durum düzelmez veya artarak devam ederse bir çocuk doktoruyla görüşmek gerekebilir.
Yeni doğanların her beslenme sonrasında bir parça kusmaları da endişelenmeyi gerektiren bir durum değildir. Fakat kusmanın miktarı fazlaysa ve bebek sürekli ağlıyorsa normal dışı bir durum söz konusu olabilir. Çocuğun genel durumunu olumsuz etkileyen ve kilo almasını önleyen kusmalar için de doktorla görüşülmesi gerekir.
Bebek fışkırır gibi kusuyorsa yapılması gereken şey zaman kaybetmeden doktora başvurmak ve tavsiyelerine göre davranmaktır.
Bebeklerde kusma olduğunda doktora başvurulmasını gerektiren durumlardan biri de kusmanın doğumu takip eden ilk 1 – 1.5 gün içerisinde ve şiddetli derecede olmasıdır. Bu durum sindirim sistemindeki bir soruna işaret ediyor olabilir.
Bebeğin Kusmasına Yol Açabilecek Davranışlar
Gereğinden fazla miktarda anne sütü veya mama tüketmek bebeğin küçücük midesinde baskı oluşturur. Midesini çok zorlamamak için bebeği sıklıkla ve küçük miktarlarda beslemek gerekir. Bebeği ağladığı sırada emzirmek de hava yutup kusmasına sebep olabilir.
Emzirme pozisyonu için doktorunuzun önerileri doğrultusunda davranmalısınız, yanlış pozisyonlar bebeği kusturabilir.
Bebeğinize anne sütü veya mama vermek için biberon kullanıyorsanız biberonun deliklerinin küçük olmasına dikkat etmelisiniz. Biberonun delikleri büyük olursa bebeğin ağzına yutabileceğinden fazla miktarda besin dolar. Bu da kusmasına yol açar.
Bebeğin Kusmasını Önlemenin Yolları
*Bebeğinizi tıka basa doyurmaya çalışmazsanız,
*Beslerken veya bekledikten sonra mümkün olduğu kadar dik oturtursanız,
*Ağlarken beslemeye çalışmaktan kaçınırsanız,
*Beslenme sonrasında hoplatıp zıplatmazsanız,
*Gazını çıkarmayı ihmal etmezseniz bebek kusmayacak veya nadiren kusacaktır.
Kusan Bebeğinizi Hangi Pozisyonda Yatırmalısınız?
Bazı ebeveynler bebeği yüzüstü yatırarak kusmuğuyla boğulmaktan koruyabileceklerini düşünürler. Fakat aslında sırtüstü yatan bir bebeğin bu şekilde boğulması ihtimali oldukça düşüktür. Dikkatli olmak şartıyla, bebeğinizi gün içinde yüzüstü yatırabilir, başını ve bedenini farklı yönlere çevirebilirsiniz. Fakat uyuyacağı zamanlarda sırtüstü yatırmanız daha doğru olur. Bebekler, hayatlarının ilk 3 – 4 ayında kusmuklarıyla boğulma riskini yaşayabilirler fakat 3. Aydan itibaren bu risk azalmaya başlar. Sırtüstü ve yan yatma pozisyonları, ilk 3 aydaki riski azaltmak açısından daha güvenlidir.
Doktorunuz Önermedikçe Bebeğinize Kusmasını Engelleyecek Herhangi Bir İlaç Vermeyin!
Bebeğin kusması bir şekilde durdurulabilir ama önemli olan kusmanın sebebinin bulunup ortadan kaldırılmasıdır. Bebeğinize, doktorunuz tavsiye etmediği sürece kusmasını önleyecek ilaçlar vermemelisiniz. Sizi korkutan şiddetli bir kusma durumunda onu, solunum yolunu açık tutmaya çalışarak, doktora götürmelisiniz.