Bebeklerde Sosyal Becerileri Geliştirme Yolları
Henüz kendi elleriyle yemek yiyemeyen, birkaç anlamlı kelime kurmakta bile zorlanan yeni doğan bebeklerde sosyal gelişim açısından yapılacak pek de fazlaca bir şey olmadığını düşünebilirsiniz. Ancak şunu unutmayın ki her bireyin sosyal gelişimi doğduğu andan itibaren başlar. Bebeklikten çocukluğa, çocukluktan ergenliğe ve ergenlikten yetişkinliğe geçişte sosyal becerilerin anne-baba ve çevre tarafından gerektiği biçimde desteklenmesi bugün bir bakışıyla içinizi sıcacık yapan bebeğinizin ilerleyen yıllarda bir parçası olacağı topluma uyum sağlayabilmesi ve onu mutlu edecek sağlıklı sosyal ilişkiler geliştirebilmesi açısından son derece önemlidir. Yazımızda 0-1 yaş arası bebeklerde sosyal gelişimin desteklenmesi konusunda izleyebileceğiniz, uzmanlar tarafından tavsiye edilen birkaç yöntemden bahsedeceğiz.
1. Sosyal gelişimin doğumda başlayıp hayatın her saniyesinde devam ettiğinin bilincinde olun.
Pek çok kişi sosyal becerilerin çocuklar anaokulu ya da ilkokula gitmeye başladıklarında gelişmeye başladığını düşünür. Ancak bu dönem aslında onların sosyal yeteneklerini kullanmaya başladıkları dönemdir. Bebeklerde sosyal beceriler doğumdan itibaren oluşmaya başlar ve dolayısıyla bu andan itibaren desteklenmeleri gerekir.
2. Bebeğinize onu ne kadar sevdiğinizi sıklıkla hissettirin.
Bebekler duygu ve düşüncelerini henüz sözlere dökemeseler de sizin tatlı sözler, okşamalar, sarılmalar, övgüler, destekleyici ve yüreklendirici konuşmalarla ona gösterdiğiniz sevgiyi kendi yöntemleriyle anladıklarından hiç şüpheniz olmasın. Bebeğinize olan sevginizi doğduğu günden itibaren ona ne kadar belli ederseniz ileriki yaşlarda başkalarını sevmeyi, ilgi ve sevgiye karşılık vermeyi ve samimi bir sevgiyle düşmanca ya da çıkar gözeten hareketleri ayırmayı o kadar iyi öğrenecektir.
3. Bebeğinizi sonsuz bir destek görme ve güven duygusuyla sarmalayın.
Bir bebeğin sosyal becerileri ancak henüz kendi başına gideremediği tüm fiziksel ihtiyaçlarının karşılanmasının yanı sıra destek gördüğünü, korunup kollandığını, sevildiğini ve takdir edildiğini hissettiği bir ortamda gelişebilir. Bebeğinizin herhangi bir sebeple kafasının karıştığını, korktuğunu, güvensiz hissettiğini ya da merak içinde olduğunu fark ettiğinizde yalnızca ellerine ya da ayaklarına dokunarak dahi olsa onun yanında olduğunuzu hissettirirseniz ileriki yaşlarda onu tıpkı sizin yaptığınız gibi seven ve kollayan insanlara güvenmeyi öğrenecek, çevresindeki insanlarda gördüğü olumsuz davranışlardan çıkarımlar yapması ve böylece faydasız insanları hayatından uzak tutabilmesi de daha kolay olacaktır.
4. Bebeğinizin farklı yaş gruplarından pek çok kişiyle iletişim kurmasını sağlayın.
Anne-babaların bebeklerde sosyal gelişim açısından atabilecekleri en doğru adım bebeklerinin farklı cinsiyetten, farklı yaşlardan, farklı özelliklere sahip pek çok kişiyle tanışıp vakit geçirmesine olanak tanımaları, hatta bunun için uygun ortamı kendileri sağlamalarıdır. Size göre bebeğiniz tanıdığı insanlar arasındaki farkları algılamak için fazla küçük olabilir, ancak aslında onlar farklı koku ve dokunuşları ayırt etmede biz yetişkinlerden çok daha beceriklidirler. Bebeğinizin haftada birkaç kere bir aile üyesi ya da çocuk bakıcısıyla baş başa kalmasına, en azından siz evin başka bir yerindeyken onlarla vakit geçirmesine izin verirseniz dünyada tanıyıp güvenebileceği, hatta sevebileceği anne ve babasından başka insanlar da olduğunun farkına erkenden varacaktır. Bu durum aynı zamanda bebeğinizin okul çağına geldiğinde yaşayacağı evden uzak olma-anneden ayrı kalma anksiyetesinin boyutlarını da oldukça azaltacaktır.
5. Oyun buluşmaları düzenleyin.
Kendi yaşına yakın başka bir bebekle birlikte keyifli zaman geçirmek de bebeklerde sosyal gelişim açısından son derece faydalı olacaktır. Bebeğiniz henüz emeklemeyi ya da oturmayı öğrenmediyse dahi onu bir arkadaşınızın benzer yaştaki bebeğiyle yan yana öğle uykusuna yatırmak empati hislerinin gelişmesine yardımcı olacaktır. Çok küçük bebekler genellikle çok yakınken dahi birbirleriyle oyun oynamazlar ya da iletişime geçmezler, ancak bu birbirlerinin farkında olmadıkları ve bu deneyimden bir şeyler öğrenmedikleri anlamına gelmez, üstelik bu öğrenme sürecinde bebeklerin birbirlerini görmelerine yani yüzleri birbirlerine dönük olarak yatmalarına bile gerek yoktur.