Bebek Bakımı Hakkında Bilmeniz Gerekenler
Özellikle ilk çocuğunuzu dünyaya getirecekseniz bebek bakımı konusunda tecrübesizsinizdir ve her şeyi gerektiği gibi yapamayacağınızdan, bebeğinize iyi bakamayacağınızdan korkarsınız. Gebelik sürecinde bu konuyla ilgili yayınlar okumanızı tavsiye ederiz, bu işinizi kolaylaştırır. Ayrıca etrafınızda bir süre için size yardımcı olacak bir veya birkaç arkadaş olacaktır. İş uygulamaya geldiğinde mutlaka bir acemilik devresi geçireceksiniz ama çok da endişe etmeyin; biraz teorik bilgi, biraz destek ve biraz da tecrübeyle çok zaman geçmeden bebeğine çok iyi bakan bir anne olacağınızdan kuşku duymayın. Sizin için bebek bakımının püf noktaları hakkında bilgiler topladık, okuyun, faydasını göreceksiniz.
*İlk zamanlarda duygularınız karışık olacak, mutluluğun yanında gerginlik, endişe ve yorgunluk da hissedeceksiniz. Bunun normal bir durum olduğunu bilmelisiniz. Eşinizin size destek vereceğini umarız, zira babanın desteği annenin gücünü ve enerjisini arttırır. Canınızı sıkan konuları karşılıklı konuşun, bir işbölümü planı yapmayı düşünün.
*Evde eskisi kadar titiz olmayı bırakın. Bebeğin eşyalarını ve çevresini son derecede temiz tutmalısınız tabii ama her gün toz almanız veya evi süpürmeniz gerçekten zorunlu mu? Çorbasından tatlısına eksiksiz bir akşam yemeği sofrası hazırlamanın çok yorucu geleceği günler olabilir. Böyle günleri basit yiyeceklerle geçiştirin.
*Arkadaşlardan, yakınlardan gelen yardım önerilerini kabul edin. Bir arkadaşınız bebeğin yanında dururken evi şöyle bir toparlamanız iyi olmaz mı?
*Yeni doğan bebek evin en çok özen isteyen kişisidir ve sizin sevginiz ve ilginiz onun en çok ihtiyaç duyduğu şeydir ama diğer ilişkilerinizi de önem vermelisiniz. Varsa diğer çocuklarınızdan ve eşinizden uzaklaşmayın. Her bir çocuğunuzla ilgilenin ve eşinizle arada bir özel paylaşımlarda bulunun. Bir sorun yoksa bebeği birkaç saatliğine çok güvendiğiniz birine emanet edip bir arkadaşınızla sinemaya gidin veya kahve içmeye çıkın.
*Göbek bağı 1 – 2 hafta içinde düşer. Bu süreç boyunca bebeğin göbeğinin ve çevresinin kuru ve temiz olmasına dikkat edin. Göbeğin enfeksiyon kapmaması için bu bölgeyi yüzde 70’lik alkol solüsyonu kullanarak günde 2 – 3 kere silin. Bebeğin göbeği bağladığınız bezin dışında kalmalı. Göbek bağı havayla temas ederse daha kısa zamanda iyileşir. Bağın düşmesinden sonra o bölgede az miktarda bir kanama olabilir, endişelenmeyin ve bölgeyi alkolle silin. Ciddi veya uzun süreli bir kanama olması halinde doktorunuza gidin.
*Bebeğin dünyaya gelişinden sonraki ilk haftalarda emzirme düzensiz olur, onu her istediğinde emzirmek gerekir. Belki bunu her zaman yapamazsınız ama 2 memenizden de eşit miktarda emzirmeye çalışın. Bebeğiniz bir seferde tek memenizi emerse diğer seferde öbüründen süt verin. Anne sütü ile beslenen bebeğe su vermek gerekmez. Bu durumda ek besinler vermek için 6 aylık olmasını beklemeniz tavsiye edilir. Bebeklerin ilk 4 – 6 ay boyunca her gece süt emmesi normaldir. Gün içinde de 10 – 12 kere emzirilmek isteyebilirler.
*Bebeğin gözlerinde çapak varsa temizlik için kaynatılıp ılıtılmış su kullanın. Bir parça temiz pamuğu bu ılınmış suyla ıslatın ve bebeğin göz pınarlarını içten dışa doğru silin.
*Bebeğinizin altını sıklıkla kontrol edin, uzun süre kirli bezle temas etmesine izin vermeyin. Yeterli derecede beslenen bir bebek günde en az 6 – 8 kere idrar yapar. Bebeğin dışkısının rengi ilk günlerde yeşilimsidir, daha sonra altın sarısına döner. Anne sütüyle beslenen bir bebeğin dışkısı cıvıkken mamayla beslenen bir bebeğin dışkısı daha kıvamlıdır. Mamayla beslenen bebekte dışkı sıklığı da daha az olur.
Bebeklerin hassas cildi 3 – 4 saat ıslak ya da kirli bezle temas ederse pişik sorunu ortaya çıkar. Dışarıya çıktığınız zamanlar dışında, bebekler için üretilmiş olanlarından bile olsa ıslak mendil kullanmayı tercih etmeyin, en azından ilk 1 ay boyunca. Temizlik için ıslak pamuk kullanıp kurulamayı kağıt mendille yapabilirsiniz. Bebeğin altı çok kirliyse yıkayarak temizleme yoluna gidebilirsiniz. Bebeğiniz kızda altını mutlaka önden arkaya doğru, tek bir kerede silin.
*Gaz sancısıyla ağlayan bir bebek için şunu deneyin: Bacaklarını dönüşümlü olarak bükün ve hafifçe gövdesine bastırın.
*Evinizi sıklıkla havalandırın.
*Bebeğin bulunduğu odanın ısısının 21 – 24 derece arasında olmasına dikkat edin.
*Göbek bağı düşene kadar bebeğin cildini yumuşak bir bezle ve bebeklere özel bir sabun kullanarak silip, sonra durulama yoluna gidin. Bebeğin ilk banyosu için göbek bağının düşmesinden sonraki günün beklenmesi iyi olur. Gün aşırı banyo yaptırmak yeterli olur fakat ağzını ve çenesini sabun kullanmadan, ıslatılmış yumuşak bir bezle sıklıkla silin. Banyodan sonra çok iyi durulamaya dikkat edin, sabun narin cildini tahriş edebilir. Özel bir durum söz konusuysa (Bebek bir ameliyat geçirmiş olabilir, cildinde yaralar olabilir) doktorunuzun tavsiyelerine göre hareket edin.
*Bebeğin cilt bakımı için her banyodan sonra krem, yağ vb. kozmetik ürünler kullanmanız gerekmez. Ürünün içeriği bebeklere uygun olsa bile bebeğin hassas cildinin terlemesi kozmetiklerle engellenirse sivilce, isilik vb. sorunlar yaşanabilir. Bebeğinizin cildi fazlaca kuruysa nemlendirici bakıma özen göstermelisiniz tabii ama abartıya kaçmamaya, vücudunu losyonlara ve yağlara bulamamaya çalışın. Doktorunuza da danışarak olabildiğince hafif içerikli ve doğal ürünler kullanmayı tercih edin. Durulama suyuna az miktarda zeytinyağı eklemek işe yarar.
*Bebeklerde burun tıkanıklığı ile baş etmek için serum fizyolojik kullanılabilir. Bu sıvıyı, 1 litre suya 9 gram tuz ekleyerek evde kendiniz de hazırlayabilirsiniz.
*Son zamanlarda yapılan araştırmalar gösteriyor ki bebekler için en güvenli yatış şekli sırt üstü yatma pozisyonudur. Fakat bebeğin kafası özellikle hayatının ilk 3 ayı boyunca çok yumuşaktır ve hiç sağ veya sol tarafına yatmayan bebeklerde kafanın arka kısmı düzleşebilir. Bu yüzden, bebeği sırt üstü yatırıp arada bir kafasının pozisyonunu değiştirmek tavsiye edilir. Uyanık olduğu zamanlarda yüzüstü pozisyonda zaman geçirmesi de iyi olur. Bu pozisyon ayrıca bebeğin etrafına farklı bir açıdan bakmasını sağlar, kol ve boyun kaslarının gelişimini destekler. Bu sayede bebek elleriyle yeri itmeyi de öğrenir.
*Bebeğinizin üşüyüp üşümediğini anlamak için ellerini ve burnunu kontrol edin, bu bölgeler soğuksa bulunduğu ortamın ısısı yetersiz demektir. Üşüyeceği endişesiyle ortamını fazla ısıtmak veya bebeği aşırı giydirmek doğru değildir.
*Sizi ve bebeğinizi ziyaret edecek olan kişilere hangi günlerde ve ne kadar süreyle ziyaret edilmenin sizin için uygun olduğunu nazikçe belirtin. Bebeği kucağına almak isteyenlerin önce ellerini yıkamaları iyi olur.
*Huysuz bebekler insanı çok yorar, hatta bazen çileden çıkarabilir. Böyle durumlarda şartlar müsaitse bebekle beraber yürüyüşe çıkın veya onu bir süre için güvenilir birine emanet ederek kendinize biraz izin verin. Bebek bakımı bazen insana bıkkınlık ve yorgunluk verebilir, bu normaldir. Bazı bebeklerin bakımı farklı sebeplerle, özellikle zorlayıcıdır. Kendiniz için biraz nefes alacak, hafifleyecek özel zamanlar yaratmazsanız gergin olursunuz. Bu günlük hayatınıza da, bebeğinize de olumsuz yansır.
*Bebek uyuyor diye ortamın aşırı sessiz olmasını sağlamaya çalışmayın. Bebeklerin ışığa ve sese alıştırılması faydalı olur.
*Emziren bir anne iseniz bolca sıvı alın ve dinlenmeyi ihmal etmeyin.
*Evde bebekleri bekleyen tehlikeler hakkında araştırma yapın ve evinizde gereken tedbirleri alın.
*Bebeğin kulağını temizlerken iç kısımlara müdahale etmeyin. Dış kısımlarını, kulak arkasındaki kepeğimsi kabukları ıslatılmış ve bebe yağıyla yumuşatılmış pamuklu çubukla silebilirsiniz.